มารู้จักกับช่างทองไทย 3 สกุล

          เครื่องประดับและข้าวของเครื่องใช้ที่ทำจากทองคำ เป็นหนึ่งในศิลปะและวัฒนธรรมที่ทรงคุณค่าของประเทศไทยเราที่สืบทอดมาแต่โบราณ แม้ว่าศิลปะทองคำที่นำมาทำข้าวของเครื่องใช้และ ซื้อทองมาเป็นเครื่องประดับจะไม่ได้มีแต่เพียงความนิยมของไทยเพียงประเทศเดียว แต่มีความนิยมกันไปทั่วโลก ลวดลายและการดีไซน์ตลอดจนการรังสรรค์เครื่องทองต่าง ๆ ของแต่ละชาติก็มีความแตกต่างกัน สำหรับศิลปะการดีไซน์และทำทองไทยมีความสวยงามประณีตละเอียดแตกต่างจากของชาติอื่น ๆ ซึ่งเพียงแค่ดูก็จะเห็นถึงความแตกต่างอันเป็นเอกลักษณ์ได้ไม่ยาก ที่สำคัญก็คือเป็นการเพิ่มมูลค่า ราคาทองได้ด้วยแต่ในศิลปะการทำทองไทยก็ยังมีความแตกต่างกันไปตามกำเนิดของทองจากสกุลช่างทองไทยที่มีทั้งหมด 3 สกุล สกุลทองที่กล่าวมานั้นก็คือ

1. สกุลช่างทองศรีสัชนาลัย หรือช่างทองสุโขทัย
   

          เป็นสกุลช่างทองที่เรียกตามสถานที่กำเนิดของช่างทองคือ เมืองศรีสัชนาลัย และจังหวัดสุโขทัย อาจจะมีผู้เข้าใจผิดเมื่อได้ยินคำว่าทองสุโขทัย เพราะคิดว่าหมายถึงทองเก่าในสมัยสุโขทัย แต่แท้จริงแล้วหมายถึงแหล่งทำทองคือสกุลสุโขทัย ลักษณะทองสุโขทัยจะเป็นการนำทองแท้ 99% ซึ่งนับว่าบริสุทธิ์มากมาทำ จึงมีความอ่อนตัวสูงไม่นิยมประดับด้วยอัญมณีเม็ดโต ๆ จะมีบ้างก็เพียงพลอยขนาดเล็ก ๆ เท่านั้น ลวดลายที่เป็นเอกลักษณ์ของทองตระกูลช่างสุโขทัยที่มักจะนำมาขายทอง กันก็คือ ลายสัตว์ต่าง ๆ ลายดอกไม้ใบไม้  ซึ่งเป็นการทำลวดลายอ่อนช้อยเลียนแบบธรรมชาติ เป็นลายดั้งเดิม





2. สกุลช่างทองเพชรบุรี หรือเมืองเพชร
   

          จุดกำเนิดอยู่ที่จังหวัดเพชรบุรี ทองสกุลช่างเพชรบุรีเป็นทองที่มีความเป็นศิลปะทองโบราณจากสมัยอยุธยาที่แท้จริง แม้ว่าเมืองเพชรบุรีจะอยู่ห่างจากจังหวัดอยุธยาไปทางตอนใต้ ซึ่งอยู่ห่างจากอยุธยาในภาคกลางตอนบน ดูเหมือนไม่น่าเกี่ยวเนื่องกันได้ แต่ที่มาที่ไปของศิลปะการทำทองในรูปแบบสมัยอยุธยาที่อยู่ที่เพชรบุรีนั้น เนื่องจากแต่เดิมมีการย้ายกลุ่มช่างฝีมือทั้งช่าง 10 หมู่และช่างทองเข้ามารวมตัวกันที่เพชรบุรีนั่นเอง รูปแบบลวดลายทองเพชรบุรีที่เป็นเอกลักษณ์คือ ลายพิกุล ลายลูกสน ลายประจำยาม ลายมะลิ ลายก้านบัวและลายสมอเกลียวซึ่งเป็นลายที่นิยมและผู้คนที่ชื่นชอบการ ซื้อทองมักจะหากัน





3. สกุลช่างถมนคร 

          ช่างสกุลนี้เป็นการทำทองในรูปแบบทองสำหรับชั้นสูง เป็นทองที่ทำรับใช้พระมหากษัตริย์ ของใช้และเครื่องประดับพระมหากษัตริย์ ทองในราชสำนักและเป็นทองที่ใช้บรรณาการแด่ต่างชาติต่างเมือง เอกลักษณ์ของทองสกุลถมนคร จะมีการนำเทคนิกการถมเข้ามาใช้ ทั้งถมทอง ถมตะทอง ถมดำ และถมเงิน

          ดังนั้นเอกลักษณ์ของทองที่มาจากสกุลช่างทองต่าง ๆ จึงมีความแตกต่างและสวยงามที่ไม่เหมือนกัน มีสไตล์และรูปแบบที่แตกต่างกัน เมื่อเข้าร้านทองเพื่อซื้อทอง หรือขายทองหากลองได้สัมผัสกับทองในครั้งหน้า ก็จะทำให้เราเข้าใจศิลปะที่มาที่ว่าทองนั้นเป็นทองในช่างสกุลทั้ง 3 ของไทยหรือไม่