พระแสนแซ่ทองคำ พระพุทธรูปที่มีหัวใจ-ตับ-ไต

พระแสนแซ่ทองคำ เป็นพระพุทธรูปทองคำองค์แรกที่ขึ้นทะเบียนเป็นโบราณวัตถุแห่งชาติ ปัจจุบันประดิษฐานเป็นพระประธานในพระวิหาร วัดพระเจดีย์ซาวหลัง อำเภอเมือง จังหวัดลำปาง

พระแสนแซ่ทองคำถูกขุดพบเมื่อเดือนสิงหาคม พ.ศ.2526 ในไร่อ้อยของนายบุญเทียม เครือสาร พบว่าเป็นพระพุทธรูปทองคำบริสุทธิ์หนักราว 100 บาท  เป็นพระพุทธรูปปางมารวิชัย ขัดสมาธิราบ หน้าตักกว้าง9.5 นิ้ว สูง15  นิ้วศิลปะแบบล้านนาผสมอยุธยา สันนิฐานว่าสร้างในสมัยพุทธศตวรรษที่21 ฝีมือประณีตมาก พุทธลักษณะคล้ายพระแก้วมรกตในวัดพระธาตุลำปางหลวงและพระแก้วดอนเต้า ซึ่งต่อมานายบุญเทียม เครือสาร ได้อัญเชิญมามอบให้เป็นสมบัติของแผ่นดิน โดยประดิษฐานในพระวิหารวัดพระเจดีย์ซาวหลัง

พระแสนแซ่ทองคำ มีกรรมวิธีการสร้างไม่เหมือนพระพุทธรูปทั่วไปที่มักใช้วิธีหล่อทั้งองค์ แต่สร้างด้วยกรรมวิธีเคาะตีขึ้นรูปทั้งองค์ถอดออกเป็นชิ้นส่วนต่างๆได้ ๓๒ ชิ้น ได้แก่ พระเศียรชั้นนอก พระเศียรชั้นในกับพระพักตร์ พระกรรณ พระกร พระสังฆาฏิ  ซึ่งสังฆาฏินี้ถอดได้เป็นแผ่นยาวด้านหน้าด้านหลังประดับด้วยอัญมณีที่มีค่า ที่พระนลาฎประดับด้วยนิหล่า(พลอยชนิดหนึ่งมีสีฟ้าเข้ม อมเทา) ๑ เม็ด รอบพระเมาลีอีก ๔ เม็ด และที่ยอดพระเมาลี ๑ เม็ด แล้วนำมาต่อกันด้วยสลัก หรือหมุดตามข้อต่อต่างๆ ภาษาล้านนาเรียกสลักหรือหมุดว่า “แซ่ว” หรือ “แซ่” ส่วน “แสน” หมายถึง มากยิ่ง ดังนั้น พระพุทธรูปที่ใช้หมุดหรือแซ่ยึดไว้เป็นจำนวนมาก จึงได้ชื่อว่า “พระเจ้าแสนแซ่” เช่นเดียวกับที่คนภาคกลางเรียกพระพุทธรูปที่มีขนาดใหญ่ว่า “หลวงพ่อโต” นั่นเอง

นอกจากนี้ในช่องพระเศียรที่สามารถถอดได้เป็นชั้นๆภายใดมีผอบบรรจุพระบรมธาตุ และที่น่าอัศจรรย์ก็คือ ภายในองค์พระมีหัวใจ ตับ ไต ไส้ ซึ่งทำด้วยทองคำบริสุทธิ์เช่นกัน และยังมีใบลานทองคำ 2 แผ่น จารึกคาถาอักษรพื้นเมืองพันรอบขั้วหัวใจ และที่ไตมีจารึกอักขระ 32 ตัว 

ในวันที่ ๑๕ เมษายนของทุกปี จะมีงานประเพณีประจำปี พิธีสรงน้ำพระเจ้าแสนแซ่ทองคำ และในวันนั้นจะมีพิธีถอดสลักเปิดพระเศียร เพื่อนำพระบรมธาตุจากพระผอบมาสรงน้ำด้วย

วัดเจดีย์ซาวหลังตั้งอยู่ที่อำเภอเมือง บนถนนลำปาง-แจ้ห่ม เป็นวัดที่งดงามแห่งหนึ่งของจังหวัดลำปาง ซาวเป็น ภาษาเหนือ หมายถึง 20 หลัง เป็นภาษาเหนือเช่นกันหมายถึงองค์ เมื่อรวมกันจึงหมายถึงวัดที่มีเจดีย์ 20 องค์ วัดนี้เป็นปูชนียสถานที่สำคัญของจังหวัดลำปางสร้างแต่โบราณ  มีการขุดพบพระเครื่องสมัยหริภุญชัยที่องค์พระเจดีย์ ทำให้สันนิษฐานได้ว่า วัดนี้สร้างมานานกว่าพันปี เจดีย์แต่ละองค์เป็นลักษณะสถาปัตยกรรมแบบเจดีย์พม่าขนาดเล็ก มีสีทองเป็นประกาย ตั้งอยู่บนฐานเหลี่ยม ยอดเจดีย์ตกแต่งประดับด้วยฉัตรอย่างสวยงาม มีความเชื่อกันว่าภายใน แต่ละเจดีย์มี พระเกศาธาตุบรรจุอยู่

เช็คราคาทองคำวันนี้และย้อนหลังได้ที่ https://www.aagold-th.com/gold-rate/