“อำพัน” อัญมณีสีทองคำ

“อำพัน” อัญมณีสีทองคำ

อำพัน เป็นอัญมณีที่ได้รับความนิยมในหมู่นักสะสมซากพืชซากสัตว์โบราณ เนื่องจากอำพันเป็นอัญมณีที่เกิดจากยางของต้นไม้ยุคโบราณที่มีอายุมากถึง 25 - 50 ล้านปี ซึ่งอำพันบางเม็ดอาจจะพบซากแมลงหรือซากพืชโบราณฝังตัวติดอยู่ภายในอย่างสวยงาม

อำพันเป็นรัตนชาติชนิดหนึ่งที่มีสีเหลืองทอง ในตำนานของกรีกเชื่อกันว่า  เกิดจากน้ำตาของมารดาและพี่สาวของเทพเฟตันที่ต้องสูญเสียลูกและน้องชายไป ซึ่งเมื่อน้ำตาของทั้งสองต้องแสงอาทิตย์จึงแปรเปลี่ยนมาเป็นอำพัน ชาวกรีกเรียกอำพันว่า “electron” หรือ “sun-made” 

แต่ในความเป็นจริง อำพัน เกิดจากยางของต้นไม้ ซึ่งมีส่วนประกอบไปด้วย Turpentine น้ำ และ Resinous Acid และเมื่อเวลาผ่านไป Turpentine และ น้ำ ได้ระเหยออกไปจนหมด เหลือแต่ Resin ซึ่งมีความทนทานต่อความชื้น ความร้อน และ อากาศ นอกจากนี้ Resin ยังเป็นตัวที่ดึงดูดแมลงได้ดี จึงมักมีพวกแมลงต่างๆ เข้ามาตอม เมื่อแมลงหรือสัตว์มาตอม ก็มักจะติดอยู่กับพื้นผิวของเรซินนั้น เมื่อเวลาผ่านไปเรซินเหล่านี้ก็กลายเป็นอำพันในที่สุด ซึ่งอำพันที่เกิดขึ้นนั้น มักมีรูปร่าง และมีขนาดแตกต่างกัน ตั้งแต่ก้อนขนาดเล็ก จนถึงก้อนขนาดใหญ่หลายๆ กิโลกรัม และในเนื้ออำพันก็มักจะมีแมลง หรือเศษไม้รวมอยู่ในอำพันด้วย 

มีการนำอำพันมาทำเป็นเครื่องประดับมาตั้งแต่สมัยโบราณ  มีการพบอำพันอยู่ในสุสานมายซีเนียน  ในหลุมฝังศพยุคบรอนซ์ และมีการค้นพบลูกปัดทำจากอำพันที่ตกสืบทอดมาจากชนเผ่าแองโกล-แซกซอนทางตอน ใต้ของอังกฤษ อำพันถือเป็นสิ่งมีค่าที่ถือว่าเป็นเครื่องรางและยังเชื่อกันอีกว่ามี สรรพคุณในการเยียวยารักษาโรคด้วย

  ปัจจุบันเครื่องประดับที่ตกแต่งอำพันยังคงได้รับความนิยมอยู่ โดยนำมาทำเครื่องประดับที่เน้นตัวอำพัน  และเครื่องประดับร่วมสมัยที่เน้นการออกแบบ โดยใช้อำพันเป็นส่วนหนึ่งในวัสดุระดับสูงร่วมกับโลหะมีค่า เช่น เงิน หรือเงินชุบทอง โดยเพิ่มความสวยงามและหรูหราด้วยทับทิมและเพชร กลายเป็นเครื่องประดับสุดหรู ที่เหมาะกับการออกงานกลางคืน หรือเหมาะกับผู้ที่นิยมเครื่องประดับแบบหรูหรา

แหล่งที่พบอำพันมากที่สุดคือที่ทะเลบอลติค ในแถบตะวันตกของรัสเซีย  ลิธัวเนีย ลัตเวีย เอสโตเนีย โปแลนด์ เดนมาร์ก นอร์เวย์ อังกฤษ พม่า เลบานอน ซิชิลี เม็กซิโก โรมาเนีย เยอรมัน และแคนาดา