“ศรีทองดำ” มะนาวพันธุ์ใหม่กินได้ทั้งเปลือก

ที่อำเภอย่านตาขาว จังหวัดตรัง เกษตรกรท่านหนึ่งได้พัฒนามะนาวสายพันธุ์ใหม่ที่สามารถกินได้ทั้งเปลือก ไม่มีรสขมและน้ำมาก จนเป็นที่ต้องการของตลาดโดยเฉพาะในช่วงหน้าแล้ง มะนาวพันธุ์ใหม่นี้มีชื่อว่า“ศรีทองดำ”

คุณประสิทธิ์ จิตสุวรรณ อายุ 65 ปี เกษตรหมู่ที่ 8 บ้านลำขนุน ต.นาชุมเห็ด อ.ย่านตาขาว จ.ตรัง
คือผู้พัฒนาสายพันธุ์มะนาวศรีทองดำโดยนำยอดมะนาวพันธุ์ตาฮิติ มาเสียบเข้ากับส้มโอพันธุ์
ปัตตาเวีย ใช้เวลาเพียง 8 เดือน มะนาวก็จะออกดอก และให้ผลผลิตดกเต็มต้นตลอดทั้งปี สามารถปลูกได้ทั้งกลางแจ้ง ในที่ร่มและในกระถาง มีผลใหญ่ คั้นน้ำได้เยอะ และเปลือกอ่อนนุ่มคล้ายส้มโอ ทำให้เป็นที่ต้องการของตลาดเป็นอย่างมาก โดยเฉพาะร้านอาหารตามสั่ง ร้านส้มตำ โรงแรม และภัตตาคาร ซึ่งต้องใช้มะนาวจำนวนมากต่อวัน อีกทั้งยังทนแล้งได้ดี มีโรคและแมลงรบกวนน้อย ชาวบ้านจึงมักจะเรียกว่าศรีทองดำนี้ว่ามะนาวแก้ขัด เพราะกินได้ทั้งเปลือกไม่มีรสขม แถมรสชาติยังเปรี้ยวเหมือนมะนาวทั่วไป

หลังจากประสบความสำเร็จในการพัฒนามะนาวศรีทองดำมานานกว่า 5 ปี คุณประสิทธิ์ จึงขยายพันธุ์มะนาวศีทองดำไปให้เกษตรกรที่สนใจได้ปลูกเพื่อเก็บผลผลิตขายยามหน้าแล้ง โดยการขายกิ่งตอนมะนาวพันธุ์ศรีทองดำในราคากิ่งละ 50-100 บาท แต่เป็นการทำตามออเดอร์เท่านั้นเพื่อไม่ให้กิ่งตอนเน่าเสีย ส่วนผลสดจะเก็บขายได้วันละไม่ต่ำกว่า 20 กิโลกรัมๆ ละ 50 บาท ทำรายได้ให้เจ้าของสวนเป็นอย่างดีเพราะผลผลิตเป็นที่ต้องการของตลาด โดยเฉพาะในช่วงหน้าแล้ง ที่มะนาวเริ่มขาดแคลน และปรับราคาสูงขึ้นการปลูกมะนาวศรีทองดำจึงเป็นทางเลือกที่น่าสนใจอย่างยิ่งสำหรับเกษตรกร

มะนาว เป็นไม้ผลมีรสเปรี้ยวจัดอยู่คู่ครัวคนไทยมานาน จัดอยู่ในพืชสกุลส้ม ผลมะนาวโดยทั่วไปมีขนาดเส้นผ่านศูนย์กลางประมาณ 4 – 4.5 เซนติเมตร ต้นเป็นพุ่มเตี้ย สูงเต็มที่ราว 5 เมตร ก้านมีหนามเล็กน้อย มักมีใบดก ใบยาวเรียวเล็กน้อย คล้ายใบส้ม ส่วนดอกสีขาวอมเหลือง ปกติจะมีดอกผลตลอดทั้งปี แต่ในช่วงหน้าแล้ง จะออกผลน้อย และมีน้ำน้อย

มะนาวเป็นพืชพื้นเมืองในภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ ผู้คนในภูมิภาคนี้รู้จักและใช้ประโยชน์จากมะนาวมาช้านาน น้ำมะนาวนอกจากใช้ปรุงรสเปรี้ยวในอาหารหลายประเภทแล้ว ยังนำมาใช้เป็นเครื่องดื่ม ผสมเกลือ และน้ำตาล เป็นน้ำมะนาว ซึ่งเป็นที่รู้จักกันดีทั้งในประเทศไทย และประเทศต่างๆทั่วโลก นอกจากนี้เครื่องดื่มแอลกอฮอล์บางชนิดยังนิยมใช้มะนาวเป็นส่วนผสมหรือฝานเป็นชิ้นบางๆ เสียบไว้กับขอบแก้ว เพื่อใช้แต่งรส

ในผลมะนาวมีน้ำมันหอมระเหยถึง 7% แต่กลิ่นไม่ฉุนอย่างมะกรูด น้ำมะนาวจึงมีประโยชน์สำหรับใช้เป็นส่วนผสมน้ำยาทำความสะอาด เครื่องหอม และการบำบัดด้วยกลิ่น หรือน้ำยาล้างจาน และยังมีคุณสมบัติที่สำคัญ ในการป้องกันและรักษาโรคลักปิดลักเปิดเพราะในมะนาวมีไวตามินซีเป็นปริมาณมาก

มะนาวมีน้ำมันหอมระเหยที่ให้กลิ่นสดชื่น เพราะมีส่วนประกอบของสารซิโตรเนลลัล ซิโครเนลลิล อะซีเตต ไลโมนีน  ไลนาลูล  เทอร์พีนีออล  ฯลฯ รวมทั้งมีกรดซิตริค กรดมาลิก  และกรดแอสคอร์บิก  ซึ่งถือเป็นกรดผลไม้กลุ่มหนึ่ง เป็นที่ยอมรับว่าช่วยให้ผิวหน้าที่เสื่อมสภาพหลุดลอกออกไป พร้อมๆ กับช่วยกระตุ้นการสร้างเซลล์ใหม่ๆ ช่วยให้รอยด่างดำหรือรอยแผลเป็นจางลงอีกด้วย