ทองเนื้อเก้า เกณฑ์กำหนดคุณภาพทองไทยในอดีต

          การกำหนดคุณภาพของทองคำในปัจจุบัน ใช้ความบริสุทธิ์ของทองคำในการบ่งบอกคุณภาพของทองคำ  โดยการคิดเนื้อทองเป็น “กะรัต” ทองคำบริสุทธิ์ หมายถึง ทองคำที่มีเนื้อทอง 99.99 เปอร์เซ็นต์หรือมากกว่านั้น เรียกกันว่าทองร้อยเปอร์เซ็นต์หรือเรียกกันในระบบสากลว่า ทอง 24 กะรัตหรือ 24K ทองที่มีเกณฑ์การบ่งบอกคุณภาพของเนื้อทองโดยบ่งบอกความบริสุทธิ์เป็นกะรัตนี้มีชื่อเรียกว่า “ทองเค” จะ 14K 18K 21K ก็ขึ้นอยู่กับความบริสุทธิ์ของทองคำว่ามีโลหะอื่นเจือปนมากน้อยแค่ไหน

          สำหรับประเทศไทยเรา นอกจากการกำหนดคุณภาพของทองคำแบบในปัจจุบันแล้ว ในอดีต มีปรากฏหลักฐานปรากฏในพระราชหัตถเลขาเชิงอธิบายของพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว กล่าวถึงราคาทองคำตามแบบที่ซื้อขายกันในตลาดของเมืองเชียงแสนโบราณโดยกำหนดราคาตามลักษณะความบริสุทธิ์และน้ำหนักของทองว่า

          “ทองคำเนื้อต่ำซื้อขายกันหนักบาทหนึ่งเป็นเงินสี่บาทจึงเรียกว่า เนื้อสี่ ที่เนื้อสูงขึ้นไปกว่านั้นทองคำหนักบาทหนึ่งเป็นราคาเงินห้าบาทเรียกว่า เนื้อห้า…ทองคำหนักบาทหนึ่งเป็นราคา ๘ บาท เรียกว่า เนื้อแปด…ทองคำเนื้อสุกสูงอย่างเอกเช่น ทองบางตะพาน ขายกันบาทหนึ่งเป็นราคาเงิน ๙ บาท เรียกว่า นพคุณเก้าน้ำ“ ทองบริสุทธิ์หรือทองเนื้อเก้านี้ แม้ต่อมาราคาซื้อขายกันในตลาดอื่นอาจแพงขึ้น ทองหนักบาทหนึ่งอาจมีราคาเป็นเงิน ๑๐ บาท ถึง ๒๐ บาท ก็ไม่เรียกว่าทองเนื้อสิบ หรือ ทองเนื้อยี่สิบ แต่ยังคงเรียกว่า ทองเนื้อเก้า มาจนถึงปัจจุบัน

          ต่อมาในรัชสมัยของพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 5 ได้มีประกาศระบุถึงการกำหนดคุณภาพทองคำ โดยตั้งพิกัดราคาทองคำ ตามพระราชหัตถเลขาของรัชกาลที่4 โดยปริมาณของเนื้อทองคำบริสุทธิ์ในทองรูปพรรณ เนื้อทองคำดังกล่าวอาจผสมด้วยแร่เงิน หรือทองแดงมากน้อยตามคุณภาพของทองคำ ส่วนการเรียกทองคุณภาพต่างๆนั้น ก็ใช้วิธีการเรียกราคาของทองคำต่อน้ำหนักทองหนึ่งบาทเป็นมาตรฐานในการเรียกชื่อทองคำ โดยเริ่มตั้งแต่ทองเนื้อสี่ขึ้นไปจนถึงทองเนื้อเก้าเช่นเดียวกัน

          ดังนั้นทองเนื้อเก้า จึงเป็นคำเรียกทองคำที่มีเนื้อบริสุทธิ์ มีราคาซื้อขายกันแพงที่สุดตั้งแต่ในอดีต คือ ทองน้ำหนัก ๑ บาท มีราคาเป็นเงิน ๙ บาทแต่ก็ยังมีชื่อเรียกอื่นๆอีกเช่น ทองธรรมชาติ ทองชมพูนุช ทองเนื้อแท้ ทองคำเลียง เป็นต้น  ส่วนทองเนื้ออื่นๆที่ไม่ใช่ทองเนื้อเก้า ก็มีชื่อเรียกต่างกันไปเช่น ทองเนื้อ6 เรียกทองดอกบวบ เพราะมีเป็นทองที่มีสีเหลืองอ่อนคล้ายดอกบวบ เป็นต้น

          ปัจจุบันหากเดินเข้าไปในร้านทอง แล้วบอกมาซื้อทองเนื้อเก้า คนขายอาจมีงงบ้างเพราะไม่เข้าใจว่าคืออะไร