“ครอบพระเศียรทองคำ” หายไปได้คืน

5 ปีเต็มของความพยายาม ในที่สุด “ครอบพระเศียรทองคำ” โบราณวัตถุล้ำค่าของไทยก็ได้เดินทางกลับสู่มาตุภูมิเมื่อวันที่ 19 พฤษภาคม 2565 ที่ผ่านมาหลังจากสูญหายไปหลายสิบปี

“ครอบพระเศียรทองคำ” เป็นโบราณวัตถุศิลปะล้านนา มีอายุราวพุทธศตวรรษที่ 20-21สร้างขึ้นเพื่อเป็นพุทธบูชาใช้ประดับพระเศียรพระพุทธรูปพระพุทธรูปที่แกะสลักจากหินสำนักพิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ ได้ตรวจสอบเนื้อวัสดุแล้วพบว่าทำจากทองคำ 95 % ด้วยเทคนิคการดุนทองและตีทองส่วนครอบพระเศียรมีขาดกว้าง 14 เซนติเมตร ยาว 17.6 เซนติเมตร. น้ำหนัก 12.7 กรัม และส่วนพระรัศมีสูง 12.7 เซนติเมตร เส้นผ่าศูนย์กลาง 4 เซนติเมตร หนัก 29.9 กรัม 

ทั้งนี้ตั้งแต่ปี 2564 เป็นต้น หรือ 5 ปีหลังการแต่งตั้งคณะกรรมการติดตามโบราณวัตถุของไทยในต่างประเทศกลับคืนสู่ประเทศไทย ถือว่าประสบความสำเร็จเป็นที่น่าพอใจ ภายใต้ความร่วมมือกับสำนักงานสืบสวนเพื่อความมั่นคงแห่งมาตุภูมิ สหรัฐอเมริกา ในการติดตามโบราณวัตถุในต่างประเทศกลับคืนสู่ประเทศ โดยวัตถุโบราณชิ้นสำคัญที่ได้รับคืนมาก่อนหน้านี้คือทับหลัง 2 รายการ จาก Asian Art Museum  ได้แก่ ทับหลังปราสาทหนองหงส์ จังหวัดบุรีรัมย์ และทับหลังปราสาทเขาโล้น จังหวัดสระแก้ว ที่ถูกขโมยไปนานเกือบ 60 ปี นอกจากนี้ ยังมีความคืบหน้าเกี่ยวกับประติมากรรมสำริด โบราณคดีประโคนชัย จังหวัดบุรีรัมย์ ที่ถูกจัดแสดง ณ พิพิธภัณฑ์ศิลปะแห่งเดนเวอร์ ซึ่งมีแนวโน้มอาจได้กลับคืนประเทศไทยในลำดับถัดไป 
 

ปัจจุบันยังมีโบราณวัตถุของไทยที่ถูกนำออกนอกประเทศเป็นจำนวนมากทั้งที่จัดแสดงและเก็บรักษาภายในพิพิธภัณฑ์ในต่างประเทศ อยู่ในความครอบครองของเอกชน หรือมูลนิธิเอกชน สถาบัน การศึกษา หรือซื้อขายผ่านสถาบันการประมูลโบราณวัตถุและศิลปวัตถุ เป็นต้น  ซึ่งรัฐบาลจะได้ติดตามโบราณวัตถุของไทยที่อยู่ในต่างประเทศให้กลับมาเป็นสมบัติและมรดกวัฒนธรรมของชาติต่อไป 

สำหรับ“ครอบพระเศียรทองคำ” ปัจจุบันจัดแสดงอยู่ที่ห้องประวัติศาสตร์โบราณคดีล้านนา อาคารประพาสพิพิธภัณฑ์ พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ พระนคร ถือเป็นอีกหนึ่งความสำเร็จของการทวงคืนโบราณวัตถุจากต่างประเทศ