พระเกี้ยวทองคำลงยาประดับเพชร ราชานุสรณ์แห่งความรักจาก ร.5

13 / 09 / 2562 14:25

นอกจาก กำไลมาศ กำไลทองคล้องใจ ของพระราชทานจากล้นเกล้ารัชกาลที่ 5 แก่เจ้าจอม ม.ร.ว.สดับ  ลดาวัลย์ อันเป็นเรื่องเล่าขานถึงความรักความผูกพัน ระหว่างพระปิยะมหาราชอันเป็นที่รักกับเจ้าจอมผู้ภักดีแล้ว ยังมีพระบรมราชานุสรณ์แห่งความรัก อีกชิ้นหนึ่งที่พระองค์พระราชทานแก่เจ้าจอม ที่น้อยคนจะทราบ นั่นคือ พระเกี้ยวทองคำยาประดับเพชร 

พระเกี้ยวทองคำลงยาประดับเพชรนี้ ภายในบรรจุเส้นพระเจ้าและ พระนขา(เล็บ )ของล้นเกล้ารัชกาลที่ 5 มีภาพถ่ายพระเกี้ยวทองคำลงยาประดับเพชรคู่กับเจ้าจอม ม.ร.ว.สดับปรากฏ ซึ่งพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯให้ช่างภาพชาวอิตาเลียนถ่ายไว้เมื่อปี พ.ศ.2450 โดยพระราชทานพระเก้าอี้ที่มีตราแผ่นดินให้เจ้าจอมประทับด้วย  ซึ่งความจริงเป็นที่ประทับ สำหรับพระมเหสีเทวี และพระบรมวงศ์ชั้นเจ้าฟ้าเท่านั้ร โดยล้นเกล้าฯรัชกาลที่ 5  โปรดจัดท่าทาง พระราชทานเอง แสดงถึงความรักที่พระองค์มีต่อเจ้าจอมไม่น้อย

นอกจากนี้ก็ยังมี เข็มกลัดตราพิณภายใต้พระจุลมงกุฎ ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯพระราชทานเมื่อ ร.ศ.125 พระจุลมงกุฎเป็นสัญลักษณ์ประจำพระองค์ ส่วนพิณแทนสัญลักษณ์ประจำตัวเจ้าจอมสดับ ผู้ซึ่งมีเสียงอันไพเราะของ 2สิ่งคล้องกันไว้ด้วยริบบิ้นสีชมพูอันเป็นสีวันพระราชสมภพ และเข็มกลัดไข่มุกประดับเพชรรูปหงส์ ฝีมือช่างฟาแบร์เฌ่

ของพระราชทานจากล้นเกล้ารัชกาลที่ 5 นี้เป็นเครื่องชี้ชัดว่าพระองค์ทรงพระเมตตา และพระราชทานเกียรติอย่างสูง แก่เจ้าม.ร.ว.สดับ ลดาวัลย์ อีกทั้งไม่ว่าจะเสด็จไปไหนพระองค์ก็มีความระลึกถึงเจ้าจอมผู้ภักดีอยู่เสมอ เช่น เมื่อคราวเสด็จประพาสยุโรปได้ทรงสดับนกคีรีบูนไขลานของกัปตันเรือซักซันร้องเพลง ก็มีบทพระราชนิพนธ์หวนคิดถึงเสียงขับร้องบทเพลง ส่งมาความว่า

"นกน้อย ช่างพูดจ้อยเจนหัดชัดภาษา
บรรเลงลานหวานหูชูวิญญา เหมือนจะพาให้สบายวายคำนึง
ยืนลำนำช้ำทำนองแต่สองอย่าง ไม่เปลี่ยนบ้านจนเบื่อเหลือคิดถึง
เคยยินขับจับจิตตต์ติดทรวงตรึง ดูประหนึ่งกลบสำเนียงเสียงนกเอยฯ"

ครั้นเมื่อเสด็จกลับจากประพาสยุโรป ทรงมีนกคีรีบูนไขลานในกรงทองมาพระราชทานแก่เจ้าจอมสดับด้วย

เมื่อพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวเสด็จสวรรคต ก็มีเสียงปรามาสว่าเจ้าจอม ม.ร.ว.สดับ คงไม่สามารถรักษาพระเกียรติยศอยู่ตลอดได้เพราะยังเป็นสาวอายุเพียง 20ปี ทั้งยังมีเพชรนิลจินดา ของมีค่าที่ได้รับพระราชทานไว้มากมาย แต่เจ้าจอมสดับท่านแน่วแน่ในความจงรักภักดีถึงกับบันทึกความรู้สึกในครั้งนั้นไว้ว่า "ข้าพเจ้าไม่มีใจเหลือเศษที่จะรักผู้ชายใดอีกต่อจนตลอดชีวิต" กาลเวลาต่อมาจนเมื่อเจ้าจอมสดับท่านถึงแก่กรรมลง ท่านก็ได้ปฏิบัติตามความรู้สึกนั้นตลอดชีวิตของท่าน