ของขวัญแห่งมิตรภาพไทย-สหรัฐ

12 / 05 / 2564 16:26

“Great and Good Friend” ถูกใช้เป็นคำขึ้นต้นจดหมายอย่างเป็นทางการที่ประธานาธิบดีสหรัฐอเมริกาเขียนกราบบังคมทูลพระกรุณาพระมหากษัตริย์แห่งราชอาณาจักรสยาม  นับตั้งแต่ช่วงแรกเริ่มของความสัมพันธ์ทางการทูตของทั้งสองประเทศ เป็นเครื่องย้ำเตือนว่าความสัมพันธ์ระหว่างไทย-สหรัฐ เป็นไปด้วยดีตลอดระยะเวลากว่า ๒๐๐ ปี และมีการแลกเปลี่ยนของขวัญแห่งมิตรภาพระหว่างกันมาเป็นระยะ

ของขวัญระหว่างมิตรภาพชุดแรกเริ่มขึ้นเมื่อคราวที่มีการลงพระปรมาภิไธยในสนธิสัญญาแฮร์ริสเมื่อ พ.ศ. ๒๓๙๙ พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวทรง ได้พระราชทานของขวัญหลายชิ้นให้แก่ประธานาธิบดีแฟรงกลิน เพียร์ซ แห่งสหรับอเมริกา และประชาชนอเมริกัน ทั้งเครื่องถม ผ้า และศาสตราวุธ ซึ่งมีความหมายมิใช่เป็นแต่เพียงของขวัญเท่านั้น หากยังหมายถึงทรงเชื้อเชิญแขกเมืองให้มายังราชสำนักสยามอีกทางหนึ่งด้วย
ชุดของขวัญพระราชทานจากพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว แก่ประธานาธิบดีแฟรงกลิน เพียร์ซ พ.ศ. ๒๓๙๙
    • ผ้านุ่งสำหรับขุนนาง ขนาด ๙๖ x ๓๑๙ ซม. 
    • ขันถมทอง ขนาด ๑๑.๒ x ๒๑.๕ ซม.
    • พานรองถมทอง ขนาด๑๐.๕ x ๒๑.๑ ซม
    • พานรองถมทอง ขนาด ๑๐.๕ x ๒๑.๑ ซม
    • กรรไกรเครื่องตัดผมถมทอง ความยาว ๓๕.๓ ซม.
    • ดาบทำอย่างญี่ปุ่น ฝักไม้แก้วกริชเหล็กไหลมลายู และฝักไม้แก้ว

ของขวัญพระราชทานจากพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว แก่ประธานาธิบดีเจมส์ บูแคนัน
(ประธานาธิบดีอับราฮัม ลินคอล์นเป็นผู้รับ) ดาบทำอย่างญี่ปุ่น ฝักถมทองพ.ศ. ๒๔๐๔ ยาว ๘๖.๔ ซม.ในขณะที่ประธานาธิบดีแฟรงกลิน เพียร์ซ ทูลเกล้าฯถวายภาพเหมือนประธานาธิบดีแฟรงกลิน เพียร์ซ  และภาพเหมือนประธานาธิบดีจอร์จ วอชิงตันแด่พระบาทสมเด็จพระปิ่นเกล้าเจ้าอยู่หัวเมื่อปี พ.ศ. ๒๓๙๙ ด้วยเช่นกัน 

ต่อมาในปีพ.ศ. ๒๔๑๙ รัชสมัยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่๕ ได้มีการพระราชทานของขวัญอีกหลายชิ้นให้แก่สถาบันสมิธโซเนียน ประกอบด้วย

    • ชุดเชี่ยนหมากถมตะทองและชุดเครื่องแป้งถมตะทอง กาน้ำ ซองพลู พานรอง ขัน โถปริก และกระโถนปากแตรใหญ่
    • ดาบกับกริช  สัญลักษณ์แห่งอำนาจที่บ่งบอกถึงฐานันดรศักดิ์ในราชสำนักสยาม  อาวุธเหล่านี้เน้นให้เห็นถึงความเป็นพหุสังคมของกรุงเทพมหานคร ที่เปิดรับวัฒนธรรมจากหลายประเทศทั่วเอเชีย รวมถึงญี่ปุ่น และหมู่เกาะแถบคาบสมุทรมลายู
    • ดาบทำอย่างญี่ปุ่น ฝักไม้แก้วและฝักถมทอง 
    • กริชเหล็กไหลมลายู และฝักไม้แก้ว 

ฉลองพระองค์ครุย เสื้อคลุมปักทองอันประณีต นอกจากเป็นฉลองพระองค์สำหรับพระมหากษัตริย์และพระบรมวงศานุวงศ์ฝ่ายหน้าตามขัตติยราชประเพณีแล้ว ยังใช้เป็นของขวัญที่มอบให้แก่ผู้ที่มีตำแหน่งสำคัญในต่างประเทศ เพื่อเจริญความสัมพันธ์ทางการทูตอีกด้วย ในการนี้พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าวรรณไวทยากร กรมหมื่นนราธิปพงศ์ประพันธ์ พระราชนัดดาในพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ประทานแก่สถาบันสมิธโซเนียน เมื่อปีพ.ศ. ๒๔๙๐