นานเท่าไหร่แล้วที่มนุษย์ใช้ประโยชน์จากทองคำ

ทองคำเป็นแร่ธาตุที่ไม่เปลี่ยนแปลงสี แตกต่างจากแร่ชนิดอื่น ๆ ไม่ว่าจะเป็น เหล็ก ตะกั่ว เงิน และทองแดง  ความมั่นคงและมูลค่าที่ไม่เคยตกของทองคำ ทำให้ความต้องการทองคำเพิ่มมากขึ้นตลอดเวลา และนักวิทยาศาสตร์ก็ได้เรียนรู้ว่า ไม่มีกรดชนิดใดสามารถทำลายทองได้

มนุษย์ จึงเรียนรู้ที่จะนำทองคำมาใช้ประโยชน์ในการดำรงชีวิตนอกเหนือจากการทำเครื่องประดับ และมีวิวัฒนาการเรื่อยมานับพันปี นับจากก่อนคริสตศักราช 700 ปี ชาว Etruscan ที่เคยตั้งรกรากอยู่ทางตอนกลางของประเทศอิตาลีปัจจุบัน เริ่มรู้จักการใช้ทองคำมาทำทันตกรรม

ในค.ศ. 1803 ช่างโลหะชาวอิตาลีชื่อ Luigi Brugnatelli ได้ลองใช้ทองคำเคลือบเหรียญเงินเป็นครั้ง
แรก

ในปี 1848 ได้เกิดเหตุการณ์ตื่นทองในรัฐ California ของประเทศสหรัฐอเมริกา มีการขุดพบแร่ทองคำจำนวนมาก

ในปี 1887 นักเคมี McArthur Forest ได้ใช้สารประกอบ cyanide ในการสกัดทองคำออกจากแร่ดิบได้เป็นครั้งแรก 

ปี 1957 Jack Kilby ได้นำลวดทองคำมาใช้ในวงจรรวม (integrated circuit , IC) เป็นครั้งแรก สิ่งประดิษฐ์นี้ทำให้ Kilby ได้รับรางวัลโนเบลฟิสิกส์ประจำปี 2000

ในปี 1985-87 Masatake Haruta นักเคมีชาวญี่ปุ่น กับ Graham Hutchings นักเคมีชาวอังกฤษ ได้พบว่าละอองนาโนทองคำ เป็นตัวเร่งปฏิกิริยา (catalyst) เคมีที่ดี

ในปี 1996 Chad Mirkin และ Paul Alivisatos สองนักเคมีชาวอเมริกันได้พบวิธีพัฒนาละอองนาโนทองคำ เพื่อใช้ในการวิเคราะห์และวินิจฉัยโรคต่าง ๆ รวมถึงใช้ในการปฏิรูปเซลล์ไฟฟ้า และสร้างวัสดุ LED (Light Emitting Diode)

ในปี 2000 บริษัท Boston Scientific ของอเมริกาได้พัฒนาวงลวดเทียม (stent) ที่เคลือบด้วยทองคำ เพื่อใช้ในการผ่าตัดหัวใจ เพราะทองคำไม่เป็นพิษต่อเนื้อเยื่อของร่างกาย เป็นต้น
ทั้งหมดนี้เป็นเพียงส่วนหนึ่งของการนำทองคำมาใช้ประโบชน์ของมนุษยชาติ